Yoğunluk;bir maddenin kütlesinin(m) hacmine(V) oranı olup,kg/m3,kg/dm3 veya kg/L olarak ifade edilir. Yoğunluk , polimer zincirinin dallanmasına bağlıdır. Polimer zincirindeki dallanma arttıkça,kristalleşme azalacak ve buna paralel olarak yoğunluk azalacaktır. Yoğunluk arttıkça viskozite artacak ve geçirgenlik azalacaktır.Buna bağlı olarak da oluşan yapının sertliği artacaktır. Yoğunluk düştükçe,viskozite azalacak ve kırılganlık artacaktır. Malzemenin birim hacmindeki ağırlığının tespit edilmesi için hassas terazi ile numune önce havada sonra sıvı içerisinde tartılarak yoğunluğu bulunur.
Termoplâstik boruların sabit sıcaklıkta, sabit iç su basıncına mukavetinin tayini için kullanılır.Boruların 20 ve 80 oC’de basınç altında dayanma performansı ölçülür.20 oC’deki su içinde 100 h,80 oC’deki su içinde 165 h süreyle standartta belirtilen formüle göre basınç verilir.Bu şartlarda yapılan testlerin sonucunda numunede hasar olmamalıdır.
Karbon siyahına etki eden faktörler pigment dağılımı içinde geçerlidir.Pigmentlerin homojen dağılmaması durumunda da bozulmalar gözlerin.Mavi ve sarı pigmentler UV stabilizatörü davranışı göstermemesi nedeniyle malzemeye ayrıca UV stabilizatörü katılmalıdır.
Polietilen malzemedeki antioksidan katkının yüksek sıcaklık ortamında oksijen ile malzemenin oksidasyona uğramasını önlediği süredir. Bu deney,malzemenin ne kadar iyi stabilize olduğunun ölçüsüdür.malzeme iyi stabilize hale gelmezse kaynak,ekstrüzyon veya yüksek sıcaklık uygulamalarında bozulmaya başlar.Buna paralel olarakda borunun ömrü azalacaktır.
Belirli sıcaklık ve yükleme şartlarında, erimiş termoplâstik malzemelerin kütlesel akış hızının (MFR) belirlenmesidir. Yani kütle ölçme metodudur.
MFR , deney sıcaklığı ve basıncındaki erimiş kütle yoğunluğu bilindiği takdirde MVR ölçümlerinden tayin edilebilir . (MVR: hacimsel akış hızı) Prensip olarak reolojik özellikleri ölçme süresince hidroliz, yoğunlaşma veya çapraz bağlanma gibi olaylardan etkilenen termoplâstiklere uygulanabilir.
MFR değeri,polimer zincirlerinin kısa yada uzun olmasına bağlıdır.Kısa olan zincirlerde bağlar birbiri içerisine karışması daha kolaydır.Bu özelliğinden dolayı akma hızı uzun zincirlilere göre daha fazladır. MFR’in SI birimi dg/dakika olarak kabul edilir.Günümüzde kabul gören birim ise 10 dakikadaki gramdır (g/10dakika).
Erime akış indisi, molekül ağırlığı ile yakından alakalıdır. Erime akış indisi ile molekül ağırlığı birbirine ters orantılıdır. Bir malzemenin Erime akış indisi yüksek ise yoğunluğu düşüktür. Erime akış indisi yüksek ise malzemenin sertlik derecesi artar.
Polietilen hammaddesinin yoğunluğu ne kadar artar ise; Malzemenin yoğunluğu, kırılganlığı, yumuşama ve erime sıcaklığı, çekme gerilimi o kadar artar.
Termoplastik ve profil boruların uzunluğu boyunca kısa süreli çekme özelliklerinin ve;
Bütün termoplastik borulara uygulanır. Çekme özellikleri deneyi, boru imalatında kullanılan malzemenin özelliklerini tayin etmek için kullanılır.Yani malzemenin mekanik özelliklerinin,malzemenin kuvvet karşısında davranışı incelenir ve kopma mukavemeti belirlenir.
Borunun yapıldığı malzemeye ve borunun çapına bağlı olarak borunun uzunluğu boyunca uygun bir kalıpla kesilerek veya frezede işlenerek önceden belirtilen şekil ve boyutta deney parçalara hazırlanır.
Numune içine UV ışınlarına karşı mukavemet kazandırmak için rafineri ortamında homojen olarak ilave edilen karbon miktarının % olarak tespit etmek amacı ile kullanılır.Yani karbon siyahı hem renklendirici, hemde UV stabilizatörü olarak kullanılır.Yer üstü uygulamalarında güneş ışığına maruz kalan borularda UV radyasyonuna karşı çok etkin bir koruma sağlar.Bu etkin koruma malzeme içindeki karbon miktarına bağlıdır.
KARBON SİYAHI DAĞILIMI
Karbon siyahı ürün içerisinde homojen dağılması gerekir. Homojen bir dağılım olmazsa ürün içerisinde ki bazı bölgeler ısı,güneş radyasyonu gibi çevresel şartlardan etkileneceklerdir.Etkilenen bu kısımlar ürünün diğer bölgelerinden daha zayıf olacak ve hızlı bir şekilde bozulmaya başlayacaktır.Ürün gevrekleşir ve çatlama başlar.Bu yüzden ürün içerisinde karbon siyahının dağılımı çok önemlidir.
Belli bir süre,belli sıcaklıktaki fırında yakılarak bekletilen numunenin içindeki plastik miktarı ortamdan uzaklaştırılır ve sabit tartıma getirilir.kül miktarı % olarak hesaplanarak malzemenin içindeki katkı miktarı ve türü belirlenir.
Kül fırınında ISO 3451 standardınca ürünün içerdiği dolgu/takviye oranı da belirlenebilir. Malzemenin içerdiği dolgu/takviye oranı mekanik özellikler başta olmak üzere tüm özelliklerini etkiler.